Możemy potwierdzić, że wilki zagościły w naszych lasach na dobre. Obserwujemy je w różnych miejscach, znajdujemy ich tropy lub pozostałości po upolowanej zwierzynie. Wilki mają bardzo rozległe terytoria, czyli obszary na których żyją i na których polują. Pokonują duże odległości w poszukiwaniu jedzenia, pokazują się w różnych miejscach co może mylnie prowadzić do nieprawidłowego oszacowania jego liczebności. Z obserwacji służby terenowej nadleśnictwa wynika, że na obszarze przez nas administrowanym jest kilka wilków (4-6 sztuk). Odżywiają się głównie zwierzętami leśnymi (sarny, jelenie, dziki), na którą polują w lasach lub na polach. Nie mamy informacji o atakach na zwierzęta gospodarskie, psy czy koty. 8 marca 2021 roku schwytano jednego wilka w okolicach Plewisk, przekazano do azylu w Poznaniu.
W przypadku kontaktu z wilkiem lub wilkami należy spokojnie się oddalić. W zdecydowanej większości przypadków wilki wyczuwając człowieka same się oddalają. Pod żadnym pozorem nie wolno iść za wilkiem oraz zbliżać się do młodych wilcząt. Samice broniące młodych mogą być groźne. Wilki mają monochromatyczne widzenie, dlatego napotykając człowieka dość długo się przyglądają i dopiero wyczuwając zapach oddalają się. Wyjątkiem mogą być wilki chore lub z rożnych przyczyn przyzwyczajone do obecności człowieka. Dlatego ważne jest aby unikać z nimi kontaktu, nie zostawiać jedzenia i pilnować zwierząt domowych.
Dzisiaj wilki zamieszkują praktycznie każdy większy kompleks leśny na terenie naszego województwa. Wilcze grupy rodzinne na stałe zamieszkują Puszczę Notecką, Puszczę Drawską, Puszczę Zielonkę czy Bory Krajeńskie. Co nie oznacza, że jedynie w tych miejscach możemy spotkać tego drapieżnika. Z uwagi na duże zdolności migracji wilki można spotkać również poza zwartymi kompleksami leśnymi. Szczególnie młode osobniki opuszczające swoje grupy w poszukiwaniu partnerów i nowych terytoriów, mogą pojawiać się także w obszarach mozaiki pól uprawnych i lasów.
Co zrobić, kiedy zaobserwujemy wilka będąc na spacerze w lesie?
Przede wszystkim należy zachować spokój. Wilk nie stanowi zagrożenia dla człowieka. Zazwyczaj spotkania z wilkami trwają kilka, kilkanaście sekund, jak tylko drapieżnik zorientuje się, że ma do czynienia z człowiekiem, odejdzie w drugą stronę. Ponadto wbrew fałszywym opiniom, samice wilków nie bronią młodych, więc nie należy obawiać się ataku wilka na człowieka w przypadku spotkania wilczych szczeniąt. Udając się na spacer do lasu z psem, pamiętajmy, że zgodnie z ustawą o lasach, jesteśmy zobowiązani do trzymania psa na smyczy. Uchroni go to przed ewentualną nieprzyjemną konfrontacją z wilkiem.
Zaniepokojenie mieszkańców w miejscach, w których po kilkudziesięciu latach pojawiły się wilki, jest zrozumiałe, biorąc pod uwagę medialne, emocjonalne informacje, podsycane sensacyjnymi zdjęciami zagryzionych zwierząt. Jednak pamiętajmy, że wilki to zwierzęta płochliwe, z natury unikające kontaktu z człowiekiem. Ponadto nie powinny dziwić sytuacje, w których odnajdywane są w lesie szczątki ofiar wilczego polowania. Wilk jest drapieżnikiem i jego naturalnym pokarmem są dzikie ssaki kopytne.
W zmienionym przez człowieka środowisku dzikie zwierzęta, aby przetrwać, musiały się nauczyć żyć obok człowieka. Pewien poziom tolerowania obecności i aktywności człowieka, infrastruktury oraz pojazdów przez wilki jest procesem adaptacyjnym tego gatunku. Dopóki wilki utrzymują określony dystans i nie wykazują bezpośredniego zainteresowania ludźmi, nie należy podejmować żadnych interwencji.
Ważnym aspektem „mądrego sąsiedztwa jest pamiętanie, że dzikich zwierząt nie należy w żaden sposób dokarmiać. Czasem nieświadome pozostawianie resztek jedzenia w niezabezpieczonych śmietnikach lub kompostownikach może przyczynić się do zmiany naturalnego zachowania zwierzęcia, które może generować problemy.
Sytuacji realnie zagrażających zdrowiu i życiu ludzi w Wielkopolsce nie odnotowano. Zdarzają się sytuacje, w których wilki podchodziły nocą pod zabudowania, jednak nie świadczy to agresywnych intencjach wilka. Wilki często wykorzystują infrastrukturę drogową, leśne ścieżki itp. Wynika to z „wygody” i łatwości poruszania się, po takich drogach.
Kiedy widok dużego drapieżnika w pobliżu domów może budzić uzasadniony niepokój? Kogo powiadomić o takiej sytuacji?
Według zaleceń specjalistów interwencji wymagają sytuacje, kiedy wilk:
- jest obserwowany przez kilka dni w odległości poniżej 30 m od zamieszkałych budynków (zdarzenie powtarza się przez dłuższy czas).
- wielokrotnie pozwala podejść do siebie na odległość poniżej 30 m.
- wielokrotnie sam podchodzi do ludzi na odległość poniżej 30 m, przejawia zainteresowanie ludźmi.
- atakuje lub rani ludzi nie będąc sprowokowanym.
Wyżej wymienione przypadki powinny być niezwłocznie zgłaszane bezpośrednio do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który powinien podjąć adekwatne do skali zagrożenia działania. W przypadku pośredniego zagrożenia istnieje możliwość uzyskania zezwolenia na płoszenie i niepokojenie lub odłów, natomiast w przypadku realnego zagrożenia, zezwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na zabicie zwierzęcia.
Natomiast do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu (Wydział Spraw Terenowych) należy zgłaszać bez zbędnej zwłoki przypadki stwierdzonych szkód wyrządzonych przez wilki. Informacje nt. procedury wnioskowania o odszkodowania za szkody wyrządzone przez ww. zwierzęta.